La Mère Poulard. 18 Grande Rue, 50170 Le Mont-Saint-Michel, France. One of the villageside rooms. Known all around the world for its puff omelets, La Mère Poulard is happy to host you during your time on the island. Located right at the entrance of Mont-Saint-Michel, you will get to admire the abbey, the bay, and the medieval city.Mont Saint-Michel to druga – po Paryżu – najczęściej i najtłumniej odwiedzana atrakcja turystyczna Francji. Miejsce to zwiedza co roku przeszło 3 mln osób. Z pewnością warto przekonać się samemu, czy słusznie. Podróżując po Francji samochodem albo po prostu przemieszczając się autostradą z punktu A do B trudno nie natknąć się na charakterystyczne czekoladowo-białe tablice informujące o położonych w najbliższej okolicy atrakcjach turystycznych. Od 2009 r., za każdym razem, gdy przemykając przez północną część kraju zmierzaliśmy ku Clisson na nasz ukochany festiwal Hellfest gdzieś między Caen a Rennes mijaliśmy szereg tablic przypominających uprzejmie, że oto właśnie przejeżdżamy tuż obok słynnej Mont Saint-Michel. Za każdym razem wspominaliśmy też wówczas, że „warto byłoby kiedyś w końcu zatrzymać się tam na kilka dni”. Udało się wreszcie w 2015 r., bodaj za piątym czy szóstym razem… ale, lepiej późno niż wcale! Przystanek zaplanowaliśmy zawczasu i w grafik ubiegłorocznego czerwcowego tour po północnej Francji, skoncentrowanego przede wszystkim na Normandii i Bretanii, wpisaliśmy też trzydniową wizytę w tym popularnym miejscu. Na ów krótki pobyt zarezerwowaliśmy mieszkanie w sieci Gites de France, w zaskakująco mało atrakcyjnym miasteczku Pontorson, które ma jednak tę niewątpliwą zaletę, że położone jest ledwie 10 kilometrów od klasztoru Saint-Michel. Główna ulica miasteczka nie zachęca do dłuższych spacerów, ale miłośników zabytków i architektury powinien zainteresować np. XII-wieczny romański kościół Église Notre-Dame de Pontorson. Historia Mont Saint-Michel (franc. Abbaye du Mont-Saint-Michel, bret. Menez Mikael) sięga początku VIII wieku, kiedy to na małej skalistej wyspie pływowej w zatoce zwanej dziś Zatoką Wzgórza Świętego Michała (franc. Baie du Mont Saint-Michel) wybudowano sanktuarium Michała Archanioła (Mont Saint-Michel au péril de la mer). W szybkim tempie zaczęto je rozbudowywać (na miejscu można obejrzeć między innymi makiety, przedstawiające etapy rozbudowy klasztoru), w opactwie zamieszkali benedyktyni, a u jego podnóża powstało miasteczko, które w XIV w. sięgnęło wybrzeża wysepki. Kompleks chroniony wałami obronnymi okazał się prawdziwą fortecą, której podczas wojny stuletniej nie zdołali zdobyć Anglicy. Obecnie wzgórze Saint-Michel stanowi naturalne centrum gminy Mont-Saint-Michel (Dolna Normandia). Od 1962 r. Mont zaklasyfikowana jest jako pomnik historii, natomiast od 1979 r. stanowi część Światowego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO. Dziś z lądu na wyspę można dostać się liczącą niecałe 2 kilometry (1800 m) nową groblą, którą oddano do użytku w 2014 roku, a na miejscu zwiedzić klasztor oraz przejść się kilkoma urokliwymi, małymi i wąskimi uliczkami miasteczka, które mieszczą przede wszystkim butikowe hotele, restauracje, bary i sklepy z pamiątkami. Jednym z popularniejszych miejsc serwujących jedzenie w Mont Saint-Michel jest L’auberge de La Mère Poulard przy Grande Rue (w sezonie zawsze zatłoczona), która słynie z puchatych omletów jajecznych oferowanych w co najmniej kilkunastu wariantach. La Mère Poulard jest dość droga (przykładowo, ogromny omlet w zestawie z winem kosztuje średnio ok. 35-40 EUR, kawa – 6 EUR, deser – 15 EUR, pospolite wina – 50 EUR za butelkę), a o jakości tamtejszej obsługi i oferty restauracyjnej krążą skrajnie różne opinie. Tak czy owak, ceny podstawowych omletów wymalowane są na szklanej witrynie od ulicy, więc nie ma zaskoczenia – zanim wejdziesz, wiesz, że wybierasz się na omlet za 40 EUR;-) Możesz też z dużym prawdopodobieństwem założyć, że Poulard przemieli Cię tak samo, jak tysiące innych turystów. FiK do dyskusji o ofercie La Mère Poulard nic nie wniesie, ponieważ z grona wanych wykluczył nas gluten. Na szczęście? Do Saint-Michel można dostać się z Pontorson samochodem lub autobusem, ale też na rowerze i pieszo. Polecamy wyprawę na własnych nogach, taki spacer to najlepsza opcja. My pierwszego wieczoru do klasztoru udaliśmy się samochodem, by kontemplować zjawiskowy zachód słońca i pięknie oświetlone nocą zabudowania opactwa. Przy wyborze takiego wariantu auto można zostawić na jednym z pobliskich, rozległych i wzajemnie połączonych parkingów. Dojazd do nich jest bardzo dobrze oznakowany, a parkingi położone są całkiem blisko wejścia na groblę. Parking jest płatny, ale najwyraźniej obowiązują specjalne nocne lub sezonowe taryfy (czego nie doczytaliśmy na tablicach informacyjnych), bowiem parkując między 21:30 a północą automat przyjął bilet parkingowy, ale nie zażądał choćby centa. Późny wieczór przechodzący w noc to najlepsza pora na spacer, choć w nocy sam klasztor jest oczywiście zamknięty. W czerwcu grobla nie jest zatłoczona ani po zmroku, ani w ciągu dnia. W lipcu i sierpniu, czyli w szczycie sezonu urlopowego wygląda to zapewne całkiem inaczej. Zachód słońca okazał się tego wieczoru fantastycznie krwistoczerwony, a oświetlona wysepka na horyzoncie po zmroku prezentuje się zdecydowanie bardziej atrakcyjnie niż w dzień. Nazajutrz wybraliśmy się do Mont Saint-Michel ponownie – tym razem na piechotę. Jeśli dysponuje się całym wolnym dniem, właśnie taka opcja (albo ewentualnie rowery) jest najbardziej godna polecenia. Spacerowa ścieżka o długości 10 kilometrów, którą przy pięknej pogodzie przeszliśmy w obie strony, zaczyna się w Pontorson przy Rue Cours de la Victorie (dodatkowo tak się złożyło, że gite, w którym mieszkaliśmy, ulokowany był tuż obok, dokładnie na rogu Cours), dalej niemal przez całą drogę prowadzi wzdłuż rzeczki Couesnon i dochodzi do samej grobli prowadzącej wprost na wyspę. Przez większą część spaceru natknęliśmy się na ledwie kilka osób pieszych lub na rowerach, spotkaliśmy za to płochliwą kolonię zajęcy i konie – swojskie wiejskie krajobrazy. Tłoczniej zaczyna robić się dopiero wtedy, gdy ścieżka dochodzi do zabudowań ciągnących się aż do wybrzeża. Można wówczas odbić do któregoś ze sklepów (z produktami lokalnymi, gdzie kupiliśmy na przykład dobre sery i świetny cydr albo dobrze zaopatrzonego supermarketu), kawiarni czy restauracji. Kto woli, może też cały czas trzymać się ścieżki, nie schodząc do miasteczka albo wrócić na nią po małych zakupach i w porze lunchu zjeść prosty posiłek (np. w naszym stylu – wino lub cydr i ser – więcej TUTAJ). Dobrym miejscem na przystanek jest ładnie położony, niedawno wybudowany (lub odnowiony) punkt widokowy, skąd można podziwiać klasztor i malowniczą okolicę. Miasteczko prowadzące do wejścia na groblę nie jest zbyt atrakcyjne. To tak naprawdę po prostu baza turystyczna, nastawiona wyłącznie na obsługę tłumów gości. Hotele, krzykliwe neonowe szyldy, sklepy, parkingi, autobusy wyładowane leniwymi turystami. Wszystko to, szczerze mówiąc, przedstawia mocno tandetny i nieco zasmucający obraz, a co gorsza ten sam klimat – na szczęście jakby w mniejszym natężeniu – ujawnia się niestety na samej wyspie Saint-Michel. Bilet za wejście na teren klasztoru kosztuje 9 EUR od osoby. Przy kasach dostępne się bezpłatne foldery z informacjami o historii i architekturze opactwa oraz opisem właściwej kolejności zwiedzania kilkunastu pomieszczeń budynku, w tym tarasu, z którego rozpościera się piękny widok na zatokę (w tym momencie podczas odpływu). Broszurki dostępne są także w języku polskim; kto zwiedza Francję, ten wie, że polska ulotka informacyjna to najlepsza miara turystycznej popularności danego miejsca – w wielu innych znanych i tłumnie odwiedzanych obiektach turysta z Polski jest prawie jak ufo;-) Po zakończeniu zwiedzania i opuszczeniu klasztoru warto jeszcze pokręcić się po nielicznych krętych uliczkach miasteczka, usytuowanego u stóp opactwa. Część ścieżek poprowadzono wzdłuż szczytu muru, dzięki czemu stąd również rozpościera się godna uwagi panorama na okolicę. Przy dobrej pogodzie i widoczności jest co podziwiać. Podsumowując, Mont Saint-Michel to bardzo popularny cel wycieczek turystów z całego świata. W rezultacie, bardzo na tym traci (niestety!) szczególny klimat tego miejsca. Może to stanowić źródło pewnego rozczarowania i z pewnością staje się szczególnie uciążliwe w pełni sezonu. Z tego względu, jeżeli tylko ktoś z Was ma możliwość odwiedzić to miejsce z wyłączeniem lipca i sierpnia, warto z niej skorzystać. Czerwiec to ostatnia chwila przed wakacjami, kiedy warto tu zajrzeć i poznać okolicę – wtedy jest jeszcze w miarę pusto, spokojnie, a Saint-Michel dopiero przygotowuje się do turystycznej nawałnicy. Generalnie, bez wątpienia warto przyjechać do Mont Saint-Michel i przekonać się o jego zaletach (i wadach) na własnej skórze, jednak naszym zdaniem wybrzeże Normandii oferuje znacznie bardziej wyjątkowe, urokliwe i ciekawe miejsca, takie jak choćby przepiękne klify w Etretat (więcej o tym wkrótce). [Wszystkie zdjęcia zostały wykonane sprzętem CANON]A statue of Saint Michael is at the very top of the abbey’s spire if you look all the way up. Between 1792 and 1863, the monument was used as a prison and housed 14,000 prisoners during that period. Much later, Le Mont Saint-Michel and its bay became the first UNESCO World Heritage Site in France in 1979.
Mont Saint-MichelMont Saint-Michel - widok od południaMont Saint-Michel podczas odpływuSklepienia gotyckie Sali Rycerskiej w opactwieKrużganek MerveilleŚciana jadalniPierwsze piętro opactwaDrugie piętro opactwaTrzecie piętro opactwaMapa fortyfikacjiMont Saint-Michel ( franc. Abbaye du Mont-Saint-Michel, bret. Menez Mikael, pol. Wzgórze Świętego Michała) – skalista wyspa pływowa w Zatoce Wzgórza Świętego Michała (franc. Baie du Mont Saint-Michel), w południowo-zachodniej Normandii , połączona z kontynentalną Francją groblą długości 1800 wyspie wzniesione zostało sanktuarium Michała Archanioła . Oryginalna nazwa sanktuarium to po łacinie Mons Sancti Michaeli in periculo mari (Wzgórze Świętego Michała w niebezpiecznym morzu) lub Mont Saint-Michel au péril de la mer (po francusku).Obecnie wzgórze Saint-Michel stanowi naturalne centrum gminy Mont-Saint-Michel (w departamencie Manche , w administracyjnym regionie Dolna Normandia )[1].Architektura sanktuarium oraz zatoka z dużymi pływami morskimi sprawiają, iż jest to jedno z najchętniej odwiedzanych miejsc w Normandii . Wg danych gromadzonych w ramach Projet Mont-Saint-Michel miejsce to zwiedza rocznie średnio 3 200 000 osób, co powoduje, że jest to najczęściej poza Paryżem odwiedzana atrakcja turystyczna we Francji [2]. Wiele budowli wyspy zaklasyfikowano jako pomniki historii, a miasto jako całość otrzymało ten przywilej w 1962 roku. Od 1979 roku stanowi część Światowego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO [3].Spis treści1 Początki ery Opactwo Lista Zaniedbanie i ponowny rozkwit po rewolucji Rozwój Mont Saint-Michel2 Notre-Dame Konstrukcje XI Konstrukcje XII Konstrukcje XIII Konstrukcje XIV, XV i XVI Konstrukcje XVIII Odbudowa w XIX i XX wieku3 Fortyfikacje4 La Merveille5 Miasteczko6 Geografia i Las Scissy i jego Pływy Wybrzeże7 Pielgrzymki8 Mont Saint-Michel w Literatura9 Monety z wizerunkiem Mont Saint-Michel10 Podobieństwo z Saint Michael's Mount11 Galeria12 Przypisy13 Źródła internetowe14 Zobacz też Historia CeltowieWokół Mont Saint-Michel rozciągał się w starożytności las Scissy, wówczas jeszcze niezalany morzem, siedziba dwóch plemion celtyckich . Zdaniem opata Gillesa Derica, historyka bretońskiego z XVIII wieku , w tamtych czasach wzgórze było poświęcone Belenowi, galijskiemu bogu Słońca . RzymianieZasługą przybyłych do Armoryki Rzymian była budowa sieci dróg przecinających całe jej terytorium: jedna z nich, łącząca Dol-de-Bretagne z Fanafmers ( Saint-Pair ), biegła na południe od Mons Belenus (Góry Belena). W miarę podnoszenia się poziomu wód w kanale La Manche , droga była stopniowo przesuwana ku wschodowi, aż do całkowitego połączenia się z tą, która obecnie przebiega przez Avranches . Wyspa w tym okresie była znana jako Mont Tombe ( łac. Góra Cmentarna). Mieszkający w pobliżu Rzymianie rozwijali kult boga słońca, nazywanego przez nich Mitrą . Według miejscowej legendy z tego okresu, na wzgórzu pochowano w złotych butach i trumnie Juliusza Cezara [4]. Początki ery chrześcijańskiej Chrześcijaństwo pojawiło się w Armoryce około IV wieku naszej ery. Wówczas w połowie wysokości wzgórza została wzniesiona kaplica poświęcona św. Szczepanowi , pierwszemu męczennikowi chrześcijańskiemu. Po niej pojawiła się następna u stóp skały ku czci św. Synforiana, pierwszego męczennika Galów. Kaplice czuwały nad siedzibami pustelników pod opieką proboszcza z Astériac ( Beauvoir ).Według legendy w 709 roku biskupowi Avranches , świętemu Aubertowi , objawił się Michał Archanioł , prosząc o zbudowanie kościoła na skale[5]. Biskup dwukrotnie zlekceważył prośbę aż do momentu, kiedy św. Michał, dotknąwszy palcem biskupiej głowy, wypalił w niej dziurę, ale pozostawił nieszczęśnika przy życiu. Czaszka św. Auberta z owym otworem przechowywana jest do dziś w katedrze w Avranches. Krótko potem została zbudowana pierwsza kaplica w grocie, a poprzednia nazwa Mont-Tombe została zastąpiona Mont-Saint-Michel-au-péril-de-la-Mer. Podczas budowy według legend doszło do rzekomych cudów – poranna rosa wyznaczyła zarys fundamentów, skradziona krowa ukazała się nagle tam gdzie powinien lec pierwszy złom granitu, trzymane na rękach niemowlę odsunęło stopami głaz zagradzający drogę oraz ukazanie się świętego Michała który wskazał źródło słodkiej wody[4]. Opactwo benedyktyńskieHrabiowie z Rouen , potem książęta Normandii , hojnie obdarowali zakonników, zmuszonych przez Normanów do ucieczki na obronną z natury wyspę. Mont Saint-Michel nabyło ponadto znaczenia strategicznego po przyłączeniu w 933 roku półwyspu Cotentin do księstwa Normandii i znalezieniu się na granicy z księstwem Bretanii .Książę Ryszard I Nieustraszony ( 943 – 996 ) podczas swych pielgrzymek do sanktuarium oburzał się, że mnisi odstępowali wykonywanie obrzędów religijnych świeckim duchownym, którzy byli za tę czynność opłacani. Ryszard I uzyskał od papieża Jana XIII bullę dającą mu prawo przywrócenia porządku w klasztorze i w 966 roku, wraz z mnichami przybyłymi z Saint-Wandrille , założył nowe opactwo benedyktyńskie ( opactwo Fontenelle ).W 1256 i 1264 roku, pielgrzymkę do opactwa na Mont Saint-Michel odbył Ludwik IX Święty [6].Bogactwo i siła nowego opactwa, jak też i prestiż sanktuarium, przyciągały tłumy pielgrzymów, co trwało aż do okresu reformacji . U stóp sanktuarium powstało miasteczko oferujące pielgrzymom gościnę. Opactwo nieprzerwanie cieszyło się względami książąt normandzkich, a następnie królów Francji .W czasie wojny stuletniej opactwo zostało opasane nowym pierścieniem murów obronnych, teraz obejmujących także miasteczko. Anglicy próbowali je kilkakrotnie zdobywać, ale bezskutecznie. Pamiątką po jednym ze szturmów są dwie machiny oblężnicze pozostawione pod murami Mont od 1523 roku opata sanktuarium wyznaczał bezpośrednio król Francji, powierzając często pełnienie tej funkcji osobie świeckiej i dając jej prawo korzystania z dochodów klasztornych. Na terenie opactwa zostało zbudowane więzienie i klasztor się wyludnił. Przyczyniły się też do tego wojny religijne. W 1622 roku klasztor przeszedł w ręce Benedyktynów z kongregacji świętego Maura , fundatorów szkoły, tylko w niewielkim stopniu troszczących się o utrzymanie budowli w dobrym stanie. Lista opatów 966 – 991 : Maynard I 991 – 1009 : Maynard II 1009 – 1017 : Hildebert I 1017 – 1023 : Hildebert II 1025 – 1051 : Almod 1051 – 1055 : Théodoric 1055 – 1048 : Suppo 1048 – 1058 / 60 : Radulphe o Raoul de Beaumont 1060 / 65 – 1084 : Ranulphe o Renaut de Bayeux 1085 – 1102 : Roger I 1106 – 1122 : Roger II 1125 – 1131 : Richard de Mère 1131 – 1149 : Bernard du Bec 1149 – 1150 : Geoffroy 1151 – 1153 : Richard de la Mouche, Robert Hardy 1154 – 1186 : Robert de Torigni 1186 – 1191 : Martin de Furmendi 1191 – 1212 : Jourdain 1212 – 1218 : Radulphe o Raoul des Îles 1218 – 1223 : Thomas des Chambres 1225 – 1236 : Raoul de Villedieu 1236 – 1264 : Richard Turstin 1264 – 1271 : Nicolas Alexandre 1271 – 1279 : Nicolas Famigot 1279 – 1298 : Jean Le Faë 1299 – 1314 : Guillaume du Château 1314 – 1334 : Jean de la Porte 1334 – 1362 : Nicolas le Vitrier 1363 – 1386 : Geoffroy de Servon 1386 – 1410 : Pierre le Roy 1410 – 1444 : Robert Jolivet 1444 – 1483 : Guillaume d'Estouteville 1483 – 1499 : André Laure 1499 – 1510 : Guillaume de Lamps 1510 – 1513 : Guérin Laure 1515 – 1523 : Jean de Lamps 1524 – 1543 : Jean le Veneur 1543 – 1558 : Jacques d'Annebault 1558 – 1570 : François Le Roux d'Anort 1570 – 1587 : Arthur de Cossé-Brissac 1588 – 1615 : François de Joyeuse 1615 – 1641 : Henri de Lorraine, duca di Guise 1641 – 1643 : Ruzé d'Effiat 1644 – 1670 : Jacques de Souvré 1670 – 1703 : Étienne Texier d'Hautefeuille 1703 – 1718 : Karq de Bebambourg 1721 – 1799 : Charles Maurice de Broglie 1766 – 1769 : Étienne-Charles de Loménie de Brienne 1788 : Louis-Joseph de Montmorency-Laval Zaniedbanie i ponowny rozkwit po rewolucji francuskiejW trakcie rewolucji francuskiej wyspa zmieniła nazwę na Mont-Michel i rokiem 1791 , w następstwie rewolucji francuskiej, ostatni mnisi zostali wydaleni z opactwa, które zostało zmienione w więzienie. Począwszy od 1793 roku przetrzymywano w nim ponad trzystu księży odmawiających przyjęcia nowej konstytucji cywilnej. W 1794 roku na szczycie wieży dzwonniczej została zainstalowana stacja telegrafu optycznego . Tym samym Mont Saint-Michel zostało włączone w szlak linii telegraficznej z Paryża do Brestu .W 1835 roku więzienie zostało poddane oględzinom architekta Eugène Viollet-le-Duca . Wobec protestów przeciwko aresztowaniu socjalistów Martina Bernarda , Armanda Barbès i Auguste Blanqui dekretem cesarskim z 1863 więzienie zamknięto. Opactwo przeszło następnie w ręce biskupa z Coutances .Po regulacji rzeki Couesnon, która zmieniła stosunki wodne w zatoce, powodując jej zamulenie, oraz ufortyfikowaniu grobli w 1879 roku Mont Saint-Michel przestał być wyspą lecz stał się raczej głęboko wysuniętym w morze cyplem . Z okazji tysięcznej rocznicy powstania przypadającej na rok 1966 niewielka liczba zakonników znów osiedliła się w klasztorze. 16 czerwca 2006 roku premier Francji i władze regionu ogłosiły przeznaczenie 164 milionów EUR na przedsięwzięcie o nazwie Projet Mont-Saint-Michel, którego celem jest wybudowanie zapory na rzece Couesnon mającej spowodować odmulenie zatoki i przywrócenie Mont-Saint-Michel charakteru prawdziwej wyspy[7]. Zakończenie projektu planowane jest w 2012 r[8]. Rozwój Mont Saint-Michel OpactwoWidok na Mont Saint Michel pod koniec X wieku (ryc. Paula Gout z 1910)Mont Saint-Michel od południowego wschoduGrande RueBastion przy bramie wejściowejWidok wzgórza z lotu ptakaPastwisko moutons de pré-salé przed Mont Saint MichelOpactwo benedyktyńskie powstawało począwszy od X wieku z zestawionych, zachodzących na siebie części w stylach romańskim i gotyckim . Różne budowle konieczne do funkcjonowania klasztoru zostały stłoczone na ciasnej i niewygodnej usytuowana na północy opactwa zawierała krużganek klasztorny podzielony na refektarz , fraternię i spiżarnię – przykład funkcjonalnego połączenia. W ten sam sposób zabudowania Balle-Chaise i dormitorium łączą funkcje administracyjne opactwa z działalnością kulturalną. Notre-Dame Sous-TerrePierwotny kościół klasztorny wzniesiony w czasach fundacji benedyktyńskiej z 966 roku został całkowicie pochłonięty przez powiększający się klasztor. Nowe budowle pojawiały się kolejno po wschodniej stronie świątyni, na wyższych piętrach skały i na samym szczycie efekcie rozbudowy pierwotny kościół został zupełnie zapomniany i odkryty na nowo dopiero na przełomie XIX i XX wieku w czasie prac wykopaliskowych w tym miejscu prowadzonych. Dzisiaj odrestaurowany kościół stanowi wspaniały przykład architektury romańskiej. Konstrukcje XI wiekuRosnąca coraz bardziej liczba pielgrzymów zmusiła do zbudowania większego kościoła na miejscu dawnych budynków klasztornych, na północ od pierwotnego kościoła świątynia miała trzy krypty: kaplicę Trente-Cierges ( pol. Trzydziestu świec) w transepcie północnym, złotą kryptę chóru (inaczej Kaplica wielkich kolumn) na wschodzie i kaplicę św. Marcina ( 1031 - 1047 ) w transepcie nawy głównej i transeptu została zapoczątkowana przez opata Ranulphe'a w 1060 1080 roku na północ od kościoła pierwotnego zostały wzniesione trzy piętra budynków klasztornych, w których mieściła się sala północna służąca do przyjmowania pielgrzymów, jako promenada (droga spacerowa) dla mnichów oraz dormitorium. Ponadto zaczęto budować jałmużnik i spiżarnię przyszłego klasztoru Merveille. Pierwotny kościół Notre-Dame-Sous-Terre, całkowicie wchłonięty przez nowe zabudowania był jednak jeszcze wykorzystywany jako miejsce kultu religijnego. Konstrukcje XII wiekuW 1103 roku trzy dzwony zachodniej nawy nowego kościoła runęły na klasztorne budynki, gdyż nie były wystarczająco solidnie osadzone. Odbudową zajął się opat Roger II ( 1115 – 1125 ).Na zachodzie i północnym zachodzie, opat Robert de Torini ( 1154 – 1186 ) zarządził konstrukcję nowego zespołu budynków klasztornych, mieszczących nowe cele, izbę chorych i kaplicę św. Szczepana . Poza tym przerobił przejścia prowadzące do Notre-Dame-Sous-Terre dla uniemożliwienia kontaktów pomiędzy zakonnikami a pielgrzymami. Konstrukcje XIII wiekuOpat Raoul-des-Îles ( 1212 – 1218 ) w miejscu jałmużnika wybudowanego przez Rogera II założył salę gości ( 1215 – 1217 ) i refektarz ( 1217 – 1220 ), natomiast nad spiżarnią salę rycerską ( 1220 – 1225 ) i wirydarz ( 1225 – 1228 ). Wszystkie te obiekty stanowiły całość zwaną Merveille (Cud).Z inicjatywy opata Richarda Turstina ( 1236 – 1246 ) po wschodniej stronie została wzniesiona sala straży, przyszłe wejście do opactwa i nowa sala sprawiedliwości (Officialité, 1257 ), które wspólnie tworzą zespół Belle-Chaise. Konstrukcje XIV, XV i XVI wiekuW czasach administracji opata Pierre Le Roy ( 1386 – 1410 ) zostały dokończone fortyfikacje: około roku 1393 zbudowane zostały dwie wieże Chatelet, a po nich kolejno: La Tour Perrine i La Bailliverie. Powstały też apartamenty 1421 roku runął romański chór opactwa, który został zrekonstruowany w dwóch fazach w latach 1446 – 1450 i 1499 –- 1523 w gotyckim stylu flamboyant . Konstrukcje XVIII wiekuW wyniku pożaru w 1776 roku postanowiono wyburzyć trzy przęsła zachodnie opactwa, a w 1780 roku została zbudowana nowa fasada (front budynku) w stylu neoklasycystycznym , której fundamenty skróciły o połowę położony pod nimi pierwotny kościół Notre-Dame-Sous-Terre. Odbudowa w XIX i XX wiekuW 1817 roku z powodu licznych modyfikacji wykonanych przez władze penitencjarne, żeby pomieścić warsztaty dla więźniów, zawaliła się jedna część konstrukcji wzniesiona za czasów opata Roberta de Torigni ( 1154 – 1186 ).Po sklasyfikowaniu opactwa jako pomnika historycznego w 1874 roku zostały przeprowadzone przez Corroyer'a pierwsze pilne prace wzmacniające i 1896 roku nad kościołem została wzniesiona iglica, która sięga 170 metrów nad poziomem morza. W 1898 roku wykopaliska Gout'a pod podłożem kościoła doprowadziły do ponownego odkrycia Notre-Dame-Sous-Terre, który został oddany do użytku w 1959 roku dzięki zastosowaniu przez architekta Froidevaux'a wzmocnień z betonu sprężonego, które podtrzymują wyżej położony kościół. FortyfikacjeObecne miasteczko powstało w wyniku połączenia kilku zespołów budynków, które miały własne, wcześniejsze fortyfikacje . Obecne mury miejskie pochodzą z XIII – XV wieku . Zawierają one wieże podwójnie okolone i jedną wieżę bastionową :wieża północnawieża bastionowa Buklowieża Cholet aux Duonlunowieża dolnawieża Beatrix aux de la Liberecowieża arkadowawieża królewskaMur Fanils, który przechodzi w mury Monteux, Cantilly i Pillette datowany jest na XVI wiek , podobnie jak wieża Gabriel. La MerveillePo północnej stronie wyspy Mont Saint-Michel znajduje się gotycki klasztor La Merveille ( franc. cud). Wybudowany został w latach 1211 – 1228 . W skład klasztoru wchodzą: Po stronie wschodniej:aumoniere – znajdujące się na parterze pomieszczenie, w którym mnisi rozdawali jałmużnę ; miejsce to było także schronieniem dla pielgrzymówsalle des hótes – umieszczony na pierwszym piętrze główny pokój gościnny, w którym opat witał gości; w pomieszczeniu znajdują się dwa kominki – w jednym gotowane były posiłki mnichów, drugi dostarczał ciepła refektarz – znajdująca się na drugim piętrze sala o grubych ścianach z wysokimi wąskimi oknami; miejsce, w którym mnisi spożywali posiłkiPo stronie zachodniej:vellier – składskryptorium – miejsce, w którym mnisi pracujący niewolniczo przepisywali manuskrypty ; w 1469 roku sala stała się miejscem zebrań członków zakonu rycerzy św. Michała[9] MiasteczkoMiasteczko wzniesione na skalistym wzgórzu pod opactwem rozłożyło się wzdłuż jedynej ulicy Grande Rue, która obiegając skałę prowadzi do sanktuarium. Można tam się dostać przez trzy bramy: porte del l'Avancée, porte du Boulevard i porte du tym na wyspie znajdują się sklepy z pamiątkami, restauracje, hotele, podziemne pomieszczenia, wieże i krypty[10]. Geografia i okoliceMont Saint-Michel znajduje się na 48°38'10" szerokości geograficznej północnej i na 1°30'40" długości geograficznej zachodniej, w zatoce o tej samej nazwie otwierającej się na kanał La Manche . Wysepka ma około 960 metrów obwodu i około 280 hektarów powierzchni. Skała, która jest formacją granitową, wznosi się na wysokość 92 metrów nad poziomem morza, lecz wraz z posągiem św. Michała , położonym na wierzchołku iglicy kościoła opactwa sięga wysokości 170 niebezpieczeństwo, iż Mont Saint-Michel stanie się półwyspem . Powodem takiego przypuszczenia jest fakt, że w zatoce pozostaje piasek i muł naniesiony przez przypływy[10]. Las Scissy i jego zagładaW czasach celtyckich wokół Mont Saint-Michel i skały Tombelaine rozciągał się las Scissy, a brzeg morza znajdował się aż 48 kilometrów dalej, obejmując wyspy Chausey. Począwszy od III wieku poziom wód podnosił się stopniowo, aż morze pochłonęło las: według rękopisu z XV wieku szczególnie gwałtowny przypływ w równonocy 709 roku zadał lasowi cios ostateczny. Pływy morskieZatoka, nad którą rozciąga się wysepka, podlega zjawisku ruchomych piasków , opisanych malowniczo przez Victora Hugo , ale jest przede wszystkim znana dzięki wyjątkowemu skokowi pływów morskich (do 14 metrów różnicy poziomów). Przypływy są bardzo gwałtowne; fala przybiera z dużą prędkością (porównywalnej do szybkości galopującego konia), co było przyczyną licznych wypadków w przeszłości. Dzisiaj również zdarzają się sporadyczne utonięcia, ale znacznie częściej kłopoty miewają właściciele zbyt długo zaparkowanych samochodów w miejscach niżej przypływy i odpływy uniemożliwiały zdobycie obronnego wzgórza, czyniąc prace oblężnicze możliwe jedynie podczas po której prowadzi droga do Mont Saint-Michel wybudowana w 1880 roku, zatrzymuje piasek, tym samym pozbawiając wzgórze jego wyspowej natury. W ramach akcji ratowania wyspy do zatoki ma wpływać uregulowana, dzięki zbudowaniu na niej tamy, rzeka Le Couesnon, a grobla ma być zastąpiona mostem. W przyszłości, jeśli poziom wód w morzach i oceanach będzie się nadal podnosić, na Mont Saint Michel trzeba będzie przeprawiać się statkiem. WybrzeżeNa wybrzeżu, za życia księżnej Anny Bretońskiej , uporządkowano teren pod uprawę i hodowlę zwierząt. Do dziś hoduje się tu owce , moutons de pré-salé (barany słonych łąk), których mięso ze względu na słonawe pastwiska ma wyjątkowy niesiony przez rzeki, nieustannie poruszany przez pływy morskie, zmieszany ze skruszonymi muszlami daje źródło tangue, bogatego nawozu, który był długo używany przez lokalnych rolników dla użyźniania gruntu. PielgrzymkiDwa razy w roku, w pierwszą niedzielę maja i 29 września , do Mont Saint-Michel przybywają tłumy pielgrzymów- katolików . W te dni odbywają się uroczystości związane z kultem świętego Michała Archanioła . Liczba pielgrzymów wynosi zwykle około 60 000[9]. Mont Saint-Michel w kulturze FilmWyspa Mont Saint-Michel ukazana jest w filmie The Elusive Pimpernel Michaela Powella i Emeryka Pressburgera z 1950 roku[11].Na wyspie Mont Saint-Michel rozegrała się akcja filmu Mindwalk w reżyserii Bernta Amadeusa Capry z 1990 roku. Większość scen filmu to rozmowy pomiędzy trojgiem głównych aktorów – Liv Ullmann (w filmie jako Sonia Hoffman, norweska naukowczyni), Samem Waterstonem (w filmie jako Jack Edwards, polityk) i Johnem Heardem (w filmie jako Thomas Harriman, poeta)[12]. Muzyka Aphex Twin , kornwalijski przedstawiciel muzyki elektronicznej skomponował piosenkę zatytułowaną Mt Saint Michel + Saint Michaels Mount, nawiązującą do podobieństwa obu tych miejsc[13].W 1996 roku Mike Oldfield skomponował instrumentalny utwór dedykowany Mont Saint-Michel. Utwór ten ukazał się w albumie Voyager [14].W lipcu 1998 roku francuski kompozytor muzyki rock, Patrick Broguière wydał album w całości poświęcony Mont Saint-Michel[15]. LiteraturaW 1913 roku amerykański pisarz, Henry Brooks Adams napisał książkę Mont-Saint-Michl and Charters[16] ukazującą jedność średniowiecznej społeczności, szczególnie zaznaczającą się w wielkich katedrach 2004 roku Frederic Lenoir i Violette Cabesos napisali nowelę La promesse de l'ange, której główna akcja ma miejsce na wyspie Mont Saint-Michel [17].W 2005 roku francuski pisarz, Maxime Chattam w swojej książce Le Sang du Temps uznał Mont Saint-Michel jednym z najważniejszych miejsc[18]. Monety z wizerunkiem Mont Saint-Michel20 franków francuskich z 1992 latach 1992 – 2001 roku we Francji do użytku zostały wprowadzone monety o wartości 20 franków francuskich . Awers tych monet przedstawiał Wzgórze Świętego każdej z monet wynosiła 9 gramów, a średnica 27 milimetrów[19].W roku 2000 wprowadzono 10000 srebrnych monet o nominale 1,5 euro z wizerunkiem Mont Saint-Michel. Waga monet wynosiła 22,2 grama, a średnica 37 milimetrów[20]. Podobieństwo z Saint Michael's MountSaint Michael's Mount w KornwaliiWyspa Saint Michael's Mount w Kornwalii uważana jest za brytyjski odpowiednik Mont Saint-Michel. Podobnie jak Mont Saint-Michel – jest wyspą pływową i tak samo znajdują się na niej obiekty sakralne – na Mont Saint-Michel jest opactwo benedyktyńskie, a na Saint Michael's Mount kaplica św. Michała z XV wieku [21]. GaleriaMont Saint-Michel nocąBudynki w Mont Saint-MichelWidok z morzaPrzypisy↑ Myślnik pozwala na odróżnienie nazwy gminy od nazwy wyspy. Zgodnie z oficjalnym nazewnictwem Narodowego Instytutu Statystyki i Badań Ekonomicznych (INSEE), jednostka administracyjna nazywa się (Le) Mont-Saint-Michel, a wyspa Mont Saint-Michel↑ Projet Mont-Saint-Michel - Tourist impact surveys ( fr. ). [dostęp 2008-06-19]. ss. Mont-Saint Michel and its Bay - UNESCO World Heritage Centre ( ang. ). [dostęp 2008-06-19]. ss. 4,0 4,1 Nieznane miejsca, niezwykłe krainy. Brepols: Reader's Digest, 1994. . ( pol. )↑ Fros H. , Sowa F., Księga imion i świętych, t. 1, Kraków 1997, ↑ Almanach → Francja → Mont Saint Michel ( pol. ). [dostęp 2008-07-09].↑ Porejct Mont Saint Michel ( ang. ). [dostęp 2008-06-19]. ss. La Baie, June 2007, in French ( fr. ). [dostęp 2008-06-19]. ss. 9,0 9,1 MONT-SAINT-MICHEL ( pol. ). [dostęp 2008-06-26]. ss. 10,0 10,1 Mont Saint Michel ( pol. ). [dostęp 2008-07-09]. ss. The Internet Movie Database: The Elusive Pimpernel (1950) ( ang. ). [dostęp 2008-06-21]. ss. The Internet Movie Database: Mindwalk (1990) ( ang. ). [dostęp 2008-06-19]. ss. Mt. Saint Michel Mix+St. Michaels Mount ( pol. ). [dostęp 2008-06-20]. ss. Mont Saint Michel, Normandy, France: Pictures, Video, Music ( ang. ). [dostęp 2008-06-21]. ss. Mont Saint-Michel - CD Patrick Broguiere ( ang. ). [dostęp 2008-06-21]. ss. Mont Saint Michel and Chartres ( ang. ). [dostęp 2008-06-20]. ss. Frederic Lenoir, Violette Cabesos: La promesse de l'ange. Albin Michel, 2004. . ( fr. )↑ Maxime Chattam: Le Sang du Temps. Michel Lafon, 2005. . ( fr. )↑ Vingt Francs Type Mont Saint Michel ( fr. ). [dostęp 2008-06-21]. ss. Commemorative Euro Coins ( ang. ). [dostęp 2008-06-24].↑ St. Michael's Mount, Cornwall, England ( ang. ). [dostęp 2008-06-25]. ss. Bibliografia LiteraturaClaude Quetel, Der Mont-Saint-Michel, 2005, ( niem. )Germain Bazin, Le Mont Saint-Michel. Préface de Marcel Aubert, Parigi, Picard, 1933 . ( fr. )Louis Blondel, Notice historique du et de Tombelaine. Avranches, Le Court, 1816 . ( fr. )Édouard Corroyer, Description de l’Abbaye du Mont Saint-Michel et de ses Abords. Précédée d’une Notice historique. Parigi, Dumoulin, 1877 . ( fr. )Paul Gout, Le Mont-Saint-Michel. Histoire de l’abbaye et de la ville. Étude archéologique et architecturale des monuments. Parigi, Armand Colin, 1910 . ( fr. )Edouard Le Hericher, Histoire et description du Mont-Saint-Michel. Avranches Anfray, 1850 . ( fr. )Maximilien Raoul, Histoire pittoresque du Mont Saint-Michel et de Tombelaine. Lincy, Parigi, Librairie A. Ledoux, 1834 . ( fr. )Roger Roumagnac: Paris und Frankreich Nord und West. Paris: Odé, 1940. ( niem. )Nieznane miejsca, niezwykłe krainy. Brepols: Reader's Digest, 1994. . ( pol. ) Źródła internetowe Le Mont Saint Michel, Histoire ( fr. ). [dostęp 2007-07-23]. ss. Mont Saint-Michel ( fr. ). [dostęp 2007-07-23]. ss. Le Mont Saint-Michel ( fr. ). [dostęp 2007-07-23]. ss. Zobacz też Mont-Saint-Michel Inne hasła zawierające informacje o "Mont Saint-Michel": Inne lekcje zawierające informacje o "Mont Saint-Michel":
Możesz użyć tego zdjęcia bez tantiem "Mont Saint-Michel, Normandia, Francja" do celów osobistych i komercyjnych zgodnie z licencją standardową lub rozszerzoną. Licencja standardowa obejmuje większość przypadków użycia, w tym reklamy, projekty interfejsu użytkownika i opakowania produktów, i pozwala na wydrukowanie do 500 000 kopii. Licencja rozszerzona zezwala na wszystkie przypadki użycia w ramach Licencji standardowej z nieograniczonymi prawami do druku i pozwala na używanie pobranych obrazów stockowych do celów handlowych, odsprzedaży produktów lub bezpłatnej dystrybucji. Możesz kupić to zdjęcie stockowe i pobrać je w wysokiej rozdzielczości do 3400x2131. Data wgrania: 3 lis 2012
